W niedzielę 8 sierpnia b.r. w Krużgankach Drogi Krzyżowej Klasztoru oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej została zaprezentowana wystawa fotografii Artura Brockiego pt. „Calvaria Mistica”. Jej autor (rocznik 1982) urodził się i mieszka w Bugaju – miejscowości znajdującej się na jednym ze szlaków pielgrzymów przybywających do Klasztoru.
Ważne wydarzenia religijne i kulturalne, związane z Sanktuarium, obserwował zatem od dziecka, od najmłodszych lat chłonął też atmosferę kalwaryjskich Dróżek, na których przenikały się mistyczne doznania, religijne uniesienia i czysto fizyczne (a zatem jakże ludzkie) zmęczenie pątników. Od trzech lat miejsce to oraz odwiedzające je osoby uwiecznia aparatem fotograficznym. Nie prowadzi jednak bezpośredniego dialogu z powojennymi poprzednikami w tym temacie – Adamem Bujakiem lub Piotrem Bieleckim. Artur Brocki snuje obrazową narrację w sposób indywidualny, autorski. Interesują go obiekty architektoniczne, tworzące kalwaryjską Golgotę, interesuje go przyroda – dzieło Boga pielęgnowane przez człowieka, w końcu fascynują go sami pielgrzymi, a zatem osoby, które pragną pochylić czoła ad Summam Sanctitatem christifidelium. Na zdjęciach autorstwa Artura Brockiego odnajdujemy czas przeszły, zawarty w kamieniu i drewnie, czas teraźniejszy, zaznaczony chociażby obecnością higienicznych maseczek na twarzach modlących się oraz Wieczność, która w swej doskonałej formie czeka na pielgrzymów z Polski i ze Świata właśnie tu – w małopolskiej Kalwarii. Zgodnie z założeniami mistycyzmu człowiek może poznać Boga niezależnie od rytuałów i obrzędów. Temu ma służyć m.in. samotna modlitwa wśród żywiołów przyrody, wśród (parafrazując słowa ks. prof. Józefa Tischnera) żywiołu piękna – namacalnego oraz przeczuwanego… Tymczasem zaznaczona w tytule wystawy mistyka chrześcijańska to droga duchowa człowieka do poznania Boga i bezpośredniego spotkania z Nim… Jej zwieńczeniem stanie się unio mystica, czyli mistyczne zjednoczenie.
W 28 fotografiach, wydrukowanych w formacie 100 × 70 cm, zawarty został diapazon spostrzeżeń autora z ostatnich trzech lat (notabene 28 to liczba gradusów, czyli schodów w Ratuszu Piłata, które modlący się pokonują klęcząc). Na fotografiach zostały uwiecznione obiekty sakralne – ich wnętrza oraz fasady, pielgrzymi i ich reakcje (kobieta całująca krzyż, dzieci ciekawie zaglądające do wnętrza jednej z kaplic, dziewczyna płacząca na Świętych Schodach), w końcu – ślady po obecności ludzi w miejscach modlitwy, zwłaszcza świece układane w kształt krzyża. Pamiętajmy, że światło symbolizuje obecność Boga oraz życie.
W zaprezentowanym cyklu widać wyraźnie ewolucję twórczą naszego fotografa. Wysokiej jakości ujęciom najnowszym (jest ich przeważająca liczba) towarzyszy kilka zdjęć z lat wcześniejszych, wartościowych pod względem treściowym, jednak formą plastycznego wyrazu ustępujących pracom nowym. Ma to swój urok, albowiem możemy oglądaną całość traktować po części jako (surowy) zapis socjologiczny lub reportaż, po części zaś jako wyraz ściśle estetycznych poszukiwań autora, wysmakowanych technicznie i formalnie (wiele zdjęć fotograf wykonał przy użyciu statywu oraz dodatkowego oświetlenia). A skoro estetyka jest nauką o pięknie – ekspozycja ta jest także wyrazem poszukiwań samego piękna w jego materialnej oraz duchowej odsłonie.
„Calvaria Mistica” to pierwsza wystawa indywidualna Artura Brockiego. To efekt wytężonej, trzyletniej pracy artysty, oraz – jak sam powiedział podczas wernisażu – jego późno spełnionych marzeń. Związany z Myślenicką Grupą Fotograficzną oraz Stowarzyszeniem Przeciw Nicości fotograf z pewnością pokaże jeszcze oglądającym niejedną ekspozycję. Znalazł już temat przewodni swych poszukiwań: zamierza fotografować ważne wydarzenia duchowe oraz kulturalne różnych religii w Polsce. Pozostaje zatem oczekiwać kolejnych ujęć, w których obiektyw aparatu będzie próbował objąć mistykę miejsca, czasu i przeżywania.
Marcin Kania
Poniżej przedstawiamy fotorelację z wernisażu. Zdjęcia Paweł Stożek.
